Người đàn ông đang quỳ dưới đất lau mặt, bò lên vài bước và nắm lấy ống quần của mẹ.

“Bác sĩ nói hiện giờ có người hiến tủy cho mẹ con, nếu không phẫu thuật thì có thể…”

“Nhung Hoa, con hãy tội nghiệp mẹ con một chút, cho dù là lừa gạt đi chăng nữa, chúng ta cũng phải cứu lấy mạng của bà ấy trước đã!”

Mẹ tôi thở dài, không cãi nữa, chỉ lẳng lặng quay vào phòng bệnh, nói rằng mình cần suy nghĩ thêm.

Lạ lùng thay, ông ngoại không nói thêm gì, chỉ gật đầu và ngồi bệt xuống đất, trông giống hệt như một con tôm đã bị rút chỉ.

Khi trở lại phòng bệnh, bà ngoại tôi hiếm hoi ngồi thẳng người dậy.

Bà gọi mẹ tôi đến, nhét vào tay bà một tấm vé tàu không biết từ đâu rơi ra, rồi vỗ nhẹ tay mẹ tôi, mỉm cười.

“Nhung Hoa, con cầm cái này, đi đi.”

Con người thật kỳ lạ, bao nhiêu trận đòn, bao nhiêu tủi nhục mẹ tôi đều cố gắng không khóc.

Vậy mà chỉ một câu nói ngắn ngủi như thế lại khiến bà bật khóc không thành tiếng.

Mẹ tôi cất kỹ tấm vé, sau đó dỗ bà ngoại ngủ.

Mẹ tôi kể rằng, bà ngoại chưa từng đi đâu, cũng không biết chữ, nên bà không hề hay biết rằng tấm vé tàu ấy đã hết hạn từ đêm đưa bà đến bệnh viện, và vĩnh viễn không còn giá trị sử dụng.

03

Mẹ tôi cuối cùng cũng lấy người đàn ông ở thị trấn bên cạnh.

Chú ấy tên là Cao Ngọc Thành, là một giáo viên trung học, đeo cặp kính và trông rất trí thức, nói năng chậm rãi.

Tôi đoán, trước đây chú ấy hẳn là một đứa trẻ ngoan mẫu mực.

Nhưng tiếc là, mẹ tôi không cho tôi gọi chú ấy là cha.

Bà nói rằng, cả nhà tôi nợ chú ấy một mạng sống, nên không có tư cách nhận chú ấy làm người nhà.

Tôi có thể chấp nhận lời giải thích này, vì thế tôi gọi chú ấy là “chú Cao”.

Lễ cưới của mẹ và chú Cao rất đơn giản, giống như trò chơi ghép đôi hồi tiểu học của tôi, chỉ cần đến phòng dân chính đóng dấu, sau đó mời vài bữa ăn là xong.

Đêm tân hôn, mẹ tôi quỳ xuống, thú nhận sự thật về tôi với chú Cao.

Bà nói rằng bà biết chuyện này không thể chối cãi, chỉ xin chú Cao làm ơn đừng báo cảnh sát.

Bà sẽ làm trâu làm ngựa trả ơn, sau khi sinh tôi ra sẽ ra ngoài làm việc, trả gấp đôi số tiền sính lễ.

Kính của chua Cao phản chiếu ánh đèn, mẹ tôi không thể nhìn rõ biểu cảm của chú.

Một lúc sau, bà nghe thấy một tiếng thở dài nhẹ nhàng vang lên trên đầu.

“Vậy ở lại đi.”

Sau đó, chú Cao ôm chăn sang phòng bên cạnh ngủ.

Chú Cao khác hẳn với người cha ruột phiêu bạt và nổi loạn của tôi, chú hiền lành, tốt bụng, nói năng cũng ít khi to tiếng.

Tôi từng thắc mắc rất lâu, một người hiền lành như chú làm cách nào để quản lý đám học sinh nghịch ngợm trong trường.

Mỗi lần tôi hỏi, chú Cao chỉ cười, xoa đầu tôi rồi nói: “Chỉ cần dùng trái tim là đủ.”

Câu nói này không chỉ là khẩu hiệu của chú, mà còn xuyên suốt cả cuộc đời chú.

Chú luôn đối xử với mẹ tôi và tôi bằng tấm lòng chân thành.

Tôi được sinh ra vào một đêm mùa đông đầy tuyết.

Lúc đó, chú Cao vừa kết thúc ca trực tối, trở về nhà thì phát hiện mẹ tôi đã vỡ ối, chú lo lắng vội vàng gọi điện cấp cứu.

Nhưng không may, thị trấn lúc đó vừa xảy ra một vụ hỏa hoạn, nên mấy chiếc xe cứu thương ít ỏi đều đã bị điều động đi hết.

Không biết phải làm thế nào, chú Cao nhìn mẹ tôi định tự mình đến bệnh viện, bèn nhắm mắt, cắn răng và lao lên ghế lái của chiếc xe cũ ở nhà.

Theo lời chú kể, lúc đó chú thực sự rất sợ, mỗi khi chạm vào vô lăng, hình ảnh của vụ tai nạn năm xưa lại hiện lên trong đầu.

Nhưng chú nói rằng, không thể vì mình sợ mà bỏ mặc mẹ tôi được.

Cả mẹ tôi và tôi đều nói rằng chú đúng là một người tốt bụng chịu thiệt thòi.

Chú chỉ lắc đầu cười và nói, làm người chỉ cần không thẹn với lòng là được.

Sau khi tôi chào đời, vì phải đặt tên để làm giấy khai sinh, mẹ tôi lại gặp khó khăn.

Theo kế hoạch của bà, sau khi làm xong giấy khai sinh, hai người sẽ ly hôn, rồi bà sẽ gửi tôi về quê, còn bà đi làm kiếm tiền trả nợ.

Nhưng chú Cao lắc đầu, không biết từ đâu lấy ra một cuốn từ điển Tân Hoa và một đống quần áo nhỏ chuẩn bị sẵn cho tôi.

“Nó là con của em, đặt tên cho con đi.”

Mẹ tôi nhìn chú, cắn môi nói lời xin lỗi.

Chú Cao lại lắc đầu, nói không sao, chú có nhiều kinh nghiệm với trẻ con, sẽ nuôi tôi tốt.

Chú nói, mẹ tôi đã khổ cả đời, đừng để tôi cũng khổ theo.

Cuối cùng, hai người không ly hôn, cứ thế sống với nhau.

Tôi cũng theo họ của mẹ, được đặt tên là Lương Như.

“Như cái gì cũng được, như trời như đất cũng được, không có khả năng thì như cỏ như hoa cũng xong, cùng lắm thì như khoai như củ cải cũng chẳng sao.”

Lời giải thích này làm chú Cao cười sảng khoái, hôm sau chú đi làm giấy khai sinh cho tôi.

Thế là chúng tôi trở thành gia đình ba người kỳ lạ nhất trên thế giới.

04

Mong ước ra ngoài làm việc của mẹ tôi cuối cùng vẫn không thành.

Chú Cao nói: “Ai lại vừa mới sinh con xong mà đã đi tàu hơn mười tiếng đồng hồ để đến một nơi xa lạ làm việc chứ?”

Sau này, lý do ấy dần chuyển thành việc tôi cần có người chăm sóc.

Cuối cùng, chuyện đó khép lại khi chú Cao tìm được cho mẹ tôi một công việc làm giáo viên dạy nhạc.

Lương của mẹ ngoài việc chi tiêu cho hai mẹ con, số còn lại đều đưa cho chú Cao để trả nợ.

Mẹ tôi thường đùa rằng, chú Cao không cho bà đi là vì sợ bà bỏ tôi mà chạy, khiến chú mất cả vốn lẫn lời.

Tôi nhìn chú Cao trong phòng làm việc chuẩn bị giáo án, chỉ lắc đầu.

Tôi biết, chú thực sự thương bà.

Từ nhỏ, tôi đã rất thích chú Cao.

Chú khác hẳn mẹ tôi, hiền lành và chu đáo, lại nấu ăn rất ngon.

Nếu không nhờ chú kiên quyết từ chối việc mẹ tôi nấu ăn để trả ơn, có lẽ tuổi thơ của tôi sẽ “đầy đủ” hơn nhiều.

Vì vậy, tôi không hiểu lắm việc mẹ tôi không cho tôi gọi chú ấy là cha.

Về sau, khi bị đánh vào mông nhiều lần, tôi tự nhiên không dám gọi nữa.

Chú Cao không quá bận tâm về cách tôi gọi chú, mỗi khi hàng xóm nhắc đến chuyện này, chú lại đẩy gọng kính và cười, giải thích: “Tôi rất vui khi con bé gọi tôi như vậy, nghe rất thân thiết mà.”

Nhưng khi tôi lớn lên, tôi bắt đầu tò mò về cha ruột của mình.

Tôi hỏi mẹ: “Cha ruột của con là người như thế nào?”

Mẹ tiện tay ném cho tôi một cuốn album và bảo tôi tự tìm.

Và rồi, tôi nhìn thấy bức ảnh ấy.

Dù các góc đã ngả vàng, tôi vẫn có thể nhận ra đó là một gã thanh niên trắng trẻo với hình xăm chữ lạ quanh cổ tay.

Xem xong, tôi chán nản vứt album sang một bên và quay sang chú Cao.

“Ông ấy không đẹp trai bằng chú.”

Chú Cao hiếm khi nhướn mày, sau đó chỉ vào bức ảnh, có vẻ ngạc nhiên nhìn tôi: “Thật à?”

“Vâng, ông ấy trắng bệch như người chết. Nếu là con, con chắc chắn sẽ chọn chú làm cha.”

Nghe tôi nói, khóe miệng chú Cao khẽ nhếch lên.

Chú nhẹ nhàng vỗ vai tôi rồi quay vào bếp mà không nói gì.

Tối đó, đột nhiên trong bát của tôi có hai cái đùi gà to.

Mẹ tôi mắng rằng chú không nên lãng phí tiền như thế, cứ giữ lại mà tiêu cho bản thân.

Vừa nói, mẹ vừa lấy hai cái cánh gà từ bát mình đưa cho chú Cao, còn định lấy luôn phần của tôi.

Chú Cao lén nháy mắt với tôi, thế là tôi nhanh như chớp liếm cả hai cái đùi gà.

Mẹ nhìn tôi với vẻ ghê tởm, bảo rằng tối mai tôi chỉ được ăn rau.

Chú Cao vừa nhịn cười, vừa gỡ xương hai cái cánh gà rồi để lại vào bát của mẹ tôi.

“Trẻ con đang lớn, ăn nhiều chút không sao đâu.”

“Ông cũng cần phải chăm sóc bản thân nữa, đừng lúc nào cũng hy sinh.”

Mẹ tôi liền gắp lại cánh gà vào bát chú.

Chú Cao không cãi lại được, đành thở dài, lắc đầu rồi chia đều hai cái cánh gà, mỗi người một cái.

Sau đó, chú còn gắp thêm một đũa miến thịt bằm – món mẹ tôi thích nhất – để vào bát của bà.

“Thế thì chúng ta cùng ăn, cả hai đều khỏe mạnh.”

Mẹ tôi thấy vậy, lườm tôi một cái rồi mới dừng lại.

Tôi cúi đầu ăn cơm, trong lòng âm thầm nhăn mặt.

Còn lớn gì nữa, hai mươi mấy tuổi rồi mà vẫn không biết ngại.